Jeszcze 100 lat temu zegary słoneczne (nazywane potocznie słonecznikami) były w powszechnym użyciu. Obecnie stawiane są dla ozdoby i wzbogacenia najczęściej zabytkowej przestrzeni publicznej. Podobnie stało się w Radzyniu Podlaskim, gdzie od 2012 r. zegar słoneczny cieszy swoim widokiem wszystkich mieszkańców i przybywających do miasta turystów.
Zegar usytuowany został we wschodniej części placu Wolności, w najbliższym sąsiedztwie pomnika Niepodległości oraz w otoczeniu pałacu Potockich i kościoła Trójcy Świętej. Jego tarcza, o średnicy 54 cm, wykonana jest z granitu Ivory Brown. Nieruchoma wskazówka zegara znajduje się wewnątrz małego okręgu, na którym możemy odczytać czas zimowy. Odchodzą od niego linie prowadzące do większego okręgu, pozwalającego z kolei ustalić godzinę latem. W dalszej kolejności umieszczone zostały znaki zodiaku, które przedzielają napisy: RADZYŃ PODLASKI oraz A.D. 2012. Całość oplata wieniec laurowy.
Działanie zegara polega na wskazaniu odpowiedniej podziałki za pomocą cienia, rzucanego przez nieruchomą wskazówkę na skalę czasu umieszczoną na tarczy. Radzyński zegar zaplanowany został precyzyjnie, o czym świadczy gęsta siatka linii. Dzielą one tarczę nie tylko na godziny, ale także na okresy trzydziestominutowe. Linia odpowiadająca godzinie dwunastej w południe pokrywa się z lokalnym południkiem. Natomiast wspólna linia wyznaczająca godziny osiemnastą po południu i szóstą rano ma przebieg równoleżnikowy (wschód-zachód). Aby odczytać aktualną godzinę, należy odnaleźć na tarczy cień górnej krawędzi wskazówki. Z kolei krawędź z gwiazdką wskazuje nam aktualny znak zodiaku.
Należy pamiętać, że zegar wskazuje dokładną godzinę tylko cztery razy w roku, tj. 16 kwietnia, 15 czerwca, 2 września i 25 grudnia. Ma to związek z tym, że Ziemia obraca się dookoła słońca po torze eliptycznym, a nie po okręgu. Dlatego, aby precyzyjnie odczytać godzinę, należy uwzględnić poniższą tabelę – dodając lub odejmując odpowiednią ilość minut w zależności od miesiąca i dnia.
Zegar słoneczny w Radzyniu ma charakter wolnostojący horyzontalny. Jego tarcza została ułożona na cokole o wysokości 1 m, który został wykonany z granitowej kostki. Znajduje się w środku okręgu, dookoła którego zostało ustawionych 6 siedzisk.
Komentarze obsługiwane przez CComment