W latach 30-tych XX w. Towarzystwo Sceny i Muzyki w Radzyniu podjęło działania zaadoptowania pałacowej oranżerii na teatr. Powołano komitet, w skład którego weszła śmietanka życia towarzyskiego, kulturalnego i biznesowego miasta i powiatu. 10 sierpnia 1939 r. opublikowano odezwę do społeczeństwa, celem której było zgromadzenie potrzebnych środków na adaptację budynku. Niestety na drodze ambitnych planów Towarzystwa stanęła wojna, po zakończeniu której już nie powrócono do idei utworzenia w oranżerii teatru. Poniżej prezentuję wspomnianą odezwę Towarzystwa do społeczeństwa (pisownia oryginalna).
JWielmożny Panie.
Od lat 30-tu istnieje na terenie Radzynia Towarzystwo Miłośników Sceny i Muzyki, które jak wskazuje nazwa, ma za zadanie krzewienie kultu tych dziedzin sztuki i udostępnianie mieszkańcom miasta i okolicy korzystania z kulturalnych rozrywek, jakimi są dobre przedstawienia, koncerty i t. p.
Przed 5-ciu laty na łonie Towarzystwa powstała śmiała inicjatywa uzyskania dla swych celów pięknego budynku b. oranżerii w parku radzyńskim i przebudowania go na teatr. Po pięcioletnich, żmudnych wysiłkach, po zwalczeniu wielu trudności – projekt dania społeczeństwu radzyńskiemu gmachu teatru – realizuje się. Towarzystwo Miłośników, po podpisaniu umowy dzierżawnej ze Skarbem Państwa, zobowiązało się na jesieni r. b. otworzyć podwoje nowego teatru.
Praca nad przebudową rozpoczęta!
Ale Towarzystwo nie rozporządza takimi środkami finansowymi, aby tak wielką rzecz stworzyć własnymi siłami. Całe społeczeństwo powiatu, jako zainteresowane przyszłym miejscem ich „strawy duchowej”, musi w tym dziele dopomóc.
Powołany przez Towarzystwo specjalny „Komitet finansowy przebudowy b. oranżerii w parku na teatr”, zwraca się z gorącym apelem do ludzi, interesujących się sztuką i kulturą, do ludzi, którym leży na sercu rozwój stolicy naszego powiatu i wzrost jej kulturalnego znaczenia – o przyjście z jak najbardziej wydatną pomocą materialną w urzeczywistnieniu tego dzieła, które stanie się widomym znakiem naszych dążeń, potrzeb i zainteresowań, a jednocześnie stanie się prawdziwą ozdobą miasta i dumą jego mieszkańców.
Nie wątpimy, że na ten cel popłyną ofiary szerokim strumieniem, że każdy zechce zdobyć się na maksimum wysiłku, aby niedługo już korzystać w pełni z dobrodziejstw, jakie nam da nowy, wysoce piękny i estetyczny, reprezentacyjny gmach teatru w Radzyniu.
Jednocześnie apelujemy do tych ludzi, którzy zechcą nawiązać stały kontakt z życiem i działalnością Towarzystwa Miłośników Sceny i Teatru – o zapisywanie się na członków tego Towarzystwa, mającego za sobą już duży dorobek teatralno-muzyczny i piękną tradycję. Składka członka rzeczywistego wynosi zł 6 rocznie.
Do zrealizowania pomocy materialnej przy budowie teatru, Komitet proponuje następujące formy:
1) zapisanie się na członka popierającego ze składką powyżej zł 6 rocznie,
2) zapisanie się na członka dożywotniego, przy jednorazowej wpłacie sumy od zł 100,
3) zapisanie się na członka fundatora, przy jednorazowej wpłacie sumy od zł 500 (w gotówce lub w naturaliach),
4) podpisanie obligu na zł 100 – wypłacanych przez Towarzystwo po upływie lat 10-ciu,
5) składanie wszelkich ofiar gotówką lub w naturaliach (materiały budowlane).
Prezydium Komitetu
Waldemar Doria-Dernałowicz – prezes, Zygmunt Jaźwiński – wiceprezes, Michał Kowalczyk – sekretarz, Antoni Prejzner – skarbnik, Piotr Grodecki, Jan Markowski.
Członkowie Komitetu:
Bałaban Bolesław, Ks. Czetwertyński Włodzimierz, Czarnocki Ludwik, Doria-Dernałowicz Adam, Doria-Dernałowicz Stanisław, Jankiewicz Piotr, Jelonkiewicz Andrzej, Kaczkowski Antoni, Kałuszyński Wacław, Dr Kobyliński Zygmunt, Mgr Kruźlewski Stanisław, Inż. Laskowski Mieczysław, Laskowski Tadeusz, Dr. Lasota Józef, Mańko Jan, Nawrocka Ewa, Hr. Potocki Andrzej, Inż. Południak Henryk, Prejzner Kazimierz, Piotrowski Wacław, Plank Stefan, Rulikowski Ludwik, Reinhardt Henryk, Sitkowska Jadwiga, X. Sitkowski Marian, Sikorski Bolesław, Sadurski Stefan, Szrejter Wacław, Wojtaszczyk Konstanty, Wyrozumski Stanisław, Więckowski Zygmunt, Hr. Zamoyski August, Hr. Żółtowski Andrzej.
Radzyń, dnia 10 sierpnia 1939 r.
Komentarze obsługiwane przez CComment